تور تایلند

پل خواجو

یکی از جاذبه های گردشگری اصفهان پل خواجو است که این اثر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شمارهٔ ثبت ۱۱۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.

وجه تسمیه

اين پل را پل شاهی و بابا رکن الدين و شيراز و حسن آباد هم ناميده اند از بناهای شاه عباس دوم صفوی است که در سال ۱۰۶۰ هجری بنا شده است.طول پل ۱۳۳ متر و عرض آن ۱۲ متر است همان طور كه گفته شد اين پل را به اسامي ديگري نيز ناميده اند. وجه تسميه آن به باباركن الدين اين است كه بر سر راه تكيه باباركن الدين عارف مشهور واقع شده بود، حسن آباد مي ناميدند، به اين علت كه شالوده آن در عصر (حسن بيك تركمان) ريخته شد، شيراز گفته اند به خاطر آنكه مسافران شيراز درآن زمان از روي اين پل عبور مي كرده اند و بالاخره به اين سبب به پل خواجو نامبردار شده بود كه در محله خواجو قرار داشت.

معماری

پل خواجو به خاطر معماری و تزئینات کاشیکاری آن از دیگر پلهای زاینده رود مشهورتر است. این پل که در دوران صفوی یکی از زیباترین پلهای جهان به شمار می‌رفت، بیشتر به منزله سد و بند بوده‌است. در میان هریک از دو ضلع شرقی و غربی پل ساختمانی بنا شده که شامل چند اتاق مزین به نقاشی است. این ساختمان که (شاه نشین) نامیده می‌شود در آن دوره جایگاه بزرگان و امیرانی بوده که برای تماشای مسابقات شنا و قایقرانی بر روی دریاچه مصنوعی به این مکان فراخوانده می‌شدند.

در گوشه‌های ضلع شرقی پل خواجو دو شیرسنگی وجودداردکه ظاهرا”نمادسپاهیان بختیاری ومحافظ اصفهان در عصرصفویه هستند. این پل دارای ۲۴ دهانه‌است که از مکعب‌های به دقت تراش‌خورده ساخته شده و در بخش میانی، با سدهای چوبی برای گرفتن جلو رودخانه مسدود گردیده‌است.

با این‌که در حفاظت و مرمت آثار تاریخی، اصلی به نام حفظ اصالت و سندیت طرح و ماده تشکیل‌دهنده اثر وجود دارد ولی دست‌اندرکاران جمهوری اسلامی در سال ۱۳۸۸ با تعویض سنگ‌های قدیمی پله‌ها با سنگ‌های جدید به اصلیت این بنای اصیل ایرانی آسیب زدند.

تاریخچه

پل خواجو از اواخر تيمورى شالوده‏ هايى داشته و به امر شاه‏ عباس دوم در سال ۱۰۶۰ به صورت امروزى آن ساخته شده است. در وسط اين پل براى اقامت موقتى شاه صفوى و خانواده او ساختمان مخصوصى (كه به نام بيگربيكى شهرت دارد) بنا شد كه هم‏ اكنون نيز وجود دارد و طاق هاى آن داراى تزئينات نقاشى است. نام‌ پل‌ خواجو، تحريف‌ كلمه‌ «خواجه‌» است‌ كه‌ به‌ مناسبت‌ لقب‌ بزرگان‌ و خواجه‌هاي‌ عصر صفوي‌ نام‌ گذاري‌ شده‌ است‌.

اين پل در انتهاى شرق خيابان كمال اسماعيل اصفهانى و انتهاى جنوبى خيابان خواجو واقع شده است. به طورى كه باستان شناسان تحقيق كرده‏اند پل مزبور بر روى پلى كه در پيش وجود داشته و خرابى به آن راه يافته بوده بنا گرديده است. در باب ساختمان اين پل، زمان، بانى ساختمان و كيفيت آن اقوال گوناگونى نوشته‏ اند ولى آنچه مناسب به نظر مى ‏رسد شرحى است كه مؤلف تاريخچه ابنيه تاريخى اصفهانى در اين باب نگاشته و از اين رو نوشته مزبور عيناً نقل مى ‏گردد.

در انتهاى شرقى خيابان كمال اسماعيل و انتهاى جنوبى خيابان خواجو كه به طرف تخت فولاد (قبرستان اصفهان) و راه يزد مى ‏رود پل زيبا و تاريخى خواجو واقع شده – اين پل بر روى خرابه ‏هاى پل حسن بيك به وسيله شاه عباس دوم صفوى در سال (۱۰۶۵ ه) ساخته شده است.

پل خواجو و شعرا

شعراي اصفهان درباره پل خواجو اشعار زيبايي سروده و در طي اين سروده ها زيبائي هاي آن را توصيف كرده اند. از جمله اين شعرا صائت تبريزي است كه با قصيده اي بلند بالا يكي از روزهاي جشن و چراغاني را ذكر مي كند كه در كنار پل خواجو برگزار شده است.به نوشته محققين و مورخين كه درباره سلسله صفويه بررسي كرده اند: هدف شاه عباس دوم از احداث پل خواجو ارتباط دو قسمت محله خواجو و دروازه حسن آباد با تخت فولاد و راه شيراز بود.